[Brief in typoscript, 2 blz., ongedateerd (1990)]
[p. 1]
Beste Rudy,
Jááh, je hebt er heel goed aan gedaan mij dat boekje over Speenhoff1 te zenden, gecorrigeerd en wel, al vond ik er nog meer. Ik ben blij dat Querido een full time correctrice heeft, een vrouw die bovendien in Indië geboren en getogen is. Elke correctie is aanleiding voor veel geklets, behalve over die correctie. Maar om op jouw “essay” (waar het bij ingedeeld is) te komen, je moet geroken hebben dat het iets voor mij zou zijn! Ach, wat zit er voor mij veel aan Speenhoff vast. In tegenstelling tot jouw vader, was mijn vader iemand die veel van Speenhoff hield. Hij vond hem een “groot dichter”, geloof ik. Maar wat doet dat er eigenlijk toe. Ik ben ook wel gevoelig voor die lach en die traan bij Speenhoff – het loopt eigenlijk door al het werk ik door “aangedaan” word. Denk maar aan HaverSchmidt2 en zit het eigenlijk ook niet een beetje in mijn werk, of schrijfsels of hoe je ze noemen wilt.
Dat langwerpige boekje met die zes of zeven (?) bundels hebben mij jarenlang begeleid van mijn hbs-tijd af. Mijn vader gaf het mij en hij zei erbij: “geniet er maar van mijn jongen!” Hij genoot er in ieder geval hogelijk van.
Speenhoff was door en door een totok en een koloniaal, maar in zijn soort uniek. Letterlijk. Jij schrijft zo leuk en persoonlijk over die man met heel spitse associaties en interpretaties. Een essay dat in werkelijkheid een verrukkelijk verhaal is geworden. Jij tikt bij mij niet zonder gehoor op de deur. Je aanpak en manier van schrijven màg ik wel, uitdrukkelijk. Ik ben langzamerhand allergisch geworden voor al die wetenschappers en hun pretenties. Goed schrijven, met pleizier met een stem die je horen kan, dat alleen geldt. Daarom je portret van Speenhoff zo leesbaar en daar gáát het toch om. Al die zwaarwichtige “biografieën”, podo waè” Rudy!3 Aan jou kunnen die wetenschappelijke heren een voorbeeld nemen ook die van de Indische letteren (ssst!) Ik houd meer van jouw gado-gado of roedjak. Je schrijft over Speenhoff, maar ook over je zelf, direct en indirect. Je hebt dezelfde tweespalt die ik ook heb. Ik stuur je via Querido nog een exemplaar van mijn Vergeelde portretten4 ter lezing of herlezing. Zomaar om je wat terug te doen.
Ik ben nogal met Tjalie5 bezig de laatste weken. Ik verzorg nl.
[p. 2]
een uitgave van zes onbekende verhalen, nooit eerder gepubliceerd. Komt nu bij Querido uit.6 Je krijgt een exemplaar. Dus niet kopen in oktober.
Mijn vrouw, een totokmeisje, in Gombong geboren en verder ook in Indië grootgebracht, hoor ik nu in de keuken bij de afwas Speenhoff zingen, het ene liedje na het andere. Ze kent ze ook. Ach, Speenhoff kenden we toch allemaal.
Weet je wat? ik bel je op. Schrijf ergens je telefoonnummer op een kaartje of zo.
Dag, Rudy, je hebt me veel pleizier gedaan.
[In handschrift]:
Rob.
- De dichter-zanger J.H. Speenhoff of zelfportret met liedjes, 1990 [↩]
- Over François HaverSchmidt alias Piet Paaltjens schreef Nieuwenhuys de biografie De dominee en zijn worgengel, 1964. [↩]
- Vertaling: ‘Allemaal hetzelfde Rudy!’ [↩]
- Vergeelde portretten uit een Indisch familiealbum, verschenen in 1954; in 1990 verscheen een 8e, herziene druk. [↩]
- Tjalie Robinson (1911-1974), pseudoniem van Jan Boon, Ned. Indisch auteur. [↩]
- De bundel Schat, schot, schat (1990), zes verhalen onder een tweede pseudoniem, Vincent Mahieu. [↩]
Papa (Rudy CdG) was met deze reactie van Rob Nieuwenhuis het meest ingenomen, gelukkig zelfs! Dat herinner ik me nog goed, toen hij me de brief liet zien.
Ha Sas, leuk dat je je dat nog herinnert. Het zal hem zeker goed gedaan hebben om zulke waardering te krijgen van deze nestor van de Ned-Indische letterkunde! En daarnaast de persoonlijke toon als reactie op zijn eigen persoonlijke behandeling van het onderwerp.